Η πρώτη επίσκεψη στον ορθοδοντικό πρέπει να γίνει κατά την ηλικία των 6-7 ετών. Αν και μικρό μόνο ποσοστό των παιδιών στην ηλικία αυτή πρέπει να ξεκινήσουν θεραπεία, εντούτοις είναι εξαιρετικής σημασίας για τα συγκεκριμένα περιστατικά να διαγνωστούν και να θεραπεύονται εγκαίρως. Έτσι το παιδί γλιτώνει κόπο, ταλαιπωρία και χρόνο και κυρίως αποφεύγει να «θυσιάσει» μόνιμα δόντια όταν αργότερα προσπαθήσει να διορθώσει το πρόβλημα.
Η ορθοδοντική εξέταση είναι μια διαδικασία που απαιτεί από το γιατρό μεγάλη εξειδίκευση και εμπειρία. Έτσι το σωστό είναι να γίνεται από τον ειδικό ορθοδοντικό. Οι ορθοδοντικοί είναι οδοντίατροι οι οποίοι έχουν ειδικευτεί επιπλέον σε πανεπιστημιακά προγράμματα ορθοδοντικής για 3 χρόνια και ασκούν αποκλειστικά ορθοδοντικές οδοντιατρικές πράξεις.
Στην πρώτη εξέταση λαμβάνεται το ιστορικό του ασθενή και γίνεται η κλινική εκτίμηση από τον ειδικό. Είναι σημαντικό αυτή η εξέταση να γίνει με τρόπο που το παιδί θα νιώθει άνετα, ώστε να μην του δημιουργηθεί φόβος ή άγχος για τον οδοντίατρο ή την θεραπεία. Στην περίπτωση που απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση απαιτείται ακτινογραφικός έλεγχος ο οποίος απεικονίζει τα δόντια και τις γνάθους.
Κατόπιν λαμβάνονται αποτυπώματα από τα οδοντικά τόξα ώστε να δημιουργηθούν γύψινα ακριβή αντίγραφα των δοντιών. Μετά την ανάλυση και μέτρηση από τον ορθοδοντικό των αντιγράφων αυτών (των εκμαγείων), την μέτρηση των ακτινογραφιών, την εκτίμηση των φωτογραφιών και την συνεκτίμηση του ιστορικού θα καταστρωθεί το σχέδιο θεραπείας.
Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει σε μια τέτοια ερώτηση τόσο απλά και χωρίς πρώτα να έχει κάνει σωστή εξέταση και ορθή διάγνωση. Διότι κάθε ορθοδοντική ανωμαλία είναι εξατομικευμένη γι' αυτό και σε κάθε παιδί και σε κάθε πρόβλημα ταιριάζει και καταστρώνεται ένα ξεχωριστό σχέδιο θεραπείας που αφορά αυτό και μόνο το παιδί και είναι σωστή μόνο για αυτό ενώ στόχο πρέπει να έχει το τέλειο αποτέλεσμα. Έτσι, ο γιατρός πρέπει κάθε φορά να διαλέγει σωστά το μηχανισμό που θα χρησιμοποιήσει, κινητό μηχανισμό («μασελάκια»), σταθερό («κολλητά σιδεράκια») ή συνδυασμό των και των δύο.
Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι η ορθοδοντική θεραπεία πρέπει να ξεκινά όταν τα παιδιά αποκτούν όλα τους τα μόνιμα δόντια. Η άποψη αυτή, αν και φαίνεται λογική, δεν είναι πάντοτε σωστή. Αυτό κυρίως συμβαίνει όταν πρόκειται για σκελετικά προβλήματα διότι πρέπει οι γνάθοι να καθοδηγηθούν όσο το δυνατόν πιο νωρίς στην ορθή ανάπτυξη.
Αν λοιπόν περιμένουμε να ολοκληρωθεί η ανατολή των δοντιών δυσκολεύουμε την θεραπεία, επιμηκύνουμε τη διάρκειά της, ενώ τέλος ίσως απαιτηθούν εξαγωγές μόνιμων δοντιών τις οποίες θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει.
Γι' αυτό, ο ορθοδοντικός πρέπει να αποφασίζει πότε είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για την έναρξη της ορθοδοντικής θεραπείας.
Η ορθοδοντική θεραπεία είναι κατά κανόνα μια ανώδυνη διαδικασία. Μόνο ένα αίσθημα ελαφρού σφιξίματος στα δόντια ακολουθεί κάθε ραντεβού στον ορθοδοντικό το οποίο, όμως, μετά από κάποιες ώρες σταδιακά υποχωρεί. Άλλωστε γι αυτό και σε κανένα στάδιο της θεραπείας δεν απαιτείται η χρήση κάποιου είδους αναισθησίας!
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας οι απαιτήσεις για σωστή και επιμελή στοματική υγιεινή βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των απαιτήσεων από την πλευρά του ασθενή. Το σωστό βούρτσισμα απαιτεί συνέπεια και να αφιερώσουμε λίγο περισσότερο χρόνο καθημερινά για τον καθαρισμό των δοντιών και των ορθοδοντικών μηχανισμών. Με καλή θέληση, την καθοδήγηση του ορθοδοντικού και τη συνεργασία των γονέων επιτυγχάνουμε άριστα επίπεδα στοματικής υγιεινής καθ όλη τη διάρκεια της θεραπείας.
Ο χρόνος θεραπείας είναι απόλυτα εξαρτημένος από το πρόβλημα και εντελώς εξατομικευμένος για τον κάθε ασθενή. Έτσι το ερώτημα δεν είναι δυνατό να απαντηθεί παρά μόνο για τον καθένα ξεχωριστά και ανάλογα με τι πρόβλημα που εμφανίζει. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι μια μέση θεραπεία κρατάει από ενάμιση έως δυόμισι χρόνια.
Περίπου μια φορά το μήνα γίνεται μια επίσκεψη στο ορθοδοντικό ιατρείο όπου "ρυθμίζονται" οι μηχανισμοί και η οποία και είναι εντελώς ανώδυνη.
Η αιτιολογία των ορθοδοντικών προβλημάτων είναι πολυπαραγοντική. Συχνά συνδυάζει κληρονομικούς παράγοντες, πληροφορίες δηλαδή που υπάρχουν στο γενετικό μας υλικό, και περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως π.χ. η πρόωρη απώλεια δοντιών, στοματικές έξεις (θηλασμός δαχτύλου, πιπίλα), τραύματα κλπ.
Η ορθοδοντική θεραπεία έχει πολλαπλά οφέλη.
1. Επιτυγχάνει την ορθή σύγκλειση των δοντιών,
2. τη σωστή λειτουργία του στοματογναθικού συστήματος και έτσι
3. την σωστή μάσηση και ομιλία,
4. την αποφυγή δημιουργίας περιοδοντοπαθειών,
5. την διευκόλυνση του γενικού οδοντιάτρου στην ορθή αποκατάσταση των δοντιών και
6. την αρμονία του προσώπου.
Η ορθοδοντική προσπαθεί πάντα να προσφέρει υγεία αλλά ταυτόχρονα να αναδείξει όμορφα χαμόγελα!
Η ορθοδοντική θεραπεία ήταν για πολλά χρόνια ένα είδος ταμπού για τους ενήλικες ασθενείς. Αυτό συνέβαινε διότι δεν ήταν διατεθειμένοι να υποστούν το «αισθητικό κόστος» που έχουν τα κλασικά σιδεράκια.Σήμερα οι ενήλικες που αποφασίζουν να φτιάξουν το χαμόγελό τους με ορθοδοντική θεραπεία δεν χρειάζεται να ανησυχούν για την εικόνα τους κατά τη διάρκεια της θεραπείας αφού η σύγχρονη επιστήμη τους δίνει τρεις πολύ διαφορετικές αλλά αξιόπιστες και απολύτως συμβατές με την αισθητική του προσώπου λύσεις.
1.Τη θεραπεία με κεραμικά σιδεράκια δηλαδή σιδεράκια στο χρώμα του δοντιού,
2. γλωσσικούς μηχανισμούς, δηλαδή σιδεράκια τα οποία κολλιούνται από την εσωτερική πλευρά ων δοντιών, και
3. θεραπείες με διαφανείς νάρθηκες Invisalign.